Sabıka Kaydı Adli Sicil Kaydı Nasil Silinir? ile ilgili uzman ceza avukatlarımız tarafından sizin için hazırlanan yazımıza aşağıda bulabilirsiniz.
Sabıka Kaydı Adli Sicil Kaydı Nasıl Silinir?
ADLİ SİCİL KAYDI – ADLİ SİCİL ARŞİV NEDİR?
Yapılan yargılama sonucunda mahkemece tesis edilen kararın kesinleşmesi akabinde kişiler hakkında verilen ceza ve güvenlik tedbirlerine ilişkin bilgiler “adli sicil” sistemine kaydedilmekte ve kayıtlar bu sistem üzerinde tutulmaktadır. Dolayısıyla adli sicil kaydı daha açık bir ifade ilekişinin devlet nezdinde tutulmakta olan suç kaydı demektir. Adli sicil kaydına halk arasında sabıka kaydı da denilmektedir.
Kişiler hakkında verilen ceza ve güvenlik tedbirlerine ilişkin bilgilerin adli sicil kaydına işlenebilmesi için, az evvel de belirtildiği üzere kararın kesinleşmiş olması gerekmektedir. Mahkeme kararı kesinleşmeden söz konusu ceza ve güvenlik tedbirlerine ilişkin bilgiler adli sicil kaydında yer almayacaktır. Adli sicil kaydı ile “adli sicil arşiv kaydı” farklı kavramlardır. Ceza ve güvenlik tedbirlerine ilişkin mahkumiyet hükümleri önce adli sicil kaydına sonrasında ise belli koşulların gerçekleşmesi halinde arşiv kaydına alınmaktadır.
Peki mahkeme kararı kesinleşerek adli sicil kaydına işlenen ceza ve güvenlik tedbirlerine ilişkin adli sicil kaydı ve sonrasında bu kayıtların aktarıldığı adli sicil arşiv kaydı silinebilir mi? Silinebilecek ise bu kayıtlar ne zaman ve nasıl silinebilecektir?
ADLİ SİCİL KAYDI – ADLİ SİCİL ARŞİV KAYDI NASIL VE NE ZAMAN SİLİNİR?
Adli sicil kaydı ile sonrasında bu kayıtların aktarıldığı adli sicil arşiv kaydının farklı kavramlar olduğunu belirtmiştik. Adli sicil kaydı da adli sicil arşiv kaydı da belli koşulların varlığı halinde silinebilecektir. 5352 Sayılı Adli Sicil Kanunu ve buna kanuna bağlı olarak çıkartılan 25929 sayılı Adli Sicil Yönetmeliği ile adli sicil kaydının ya da bir başka deyişle sabıka kaydının ve aynı şekilde adli sicil arşiv kaydının ne zaman ve nasıl silineceği açık bir şekilde belirlenmiş ve böylece uygulamada oluşan tereddütler giderilmeye çalışılmıştır.
Anılan kanunun “Adli sicil ve arşiv bilgilerinin silinmesi” başlıklı 12. Maddesi;
“Madde 12- (1) (Değişik: 5/4/2012-6290/2 md.) Arşiv bilgileri;
a) İlgilinin ölümü üzerine,
b) Anayasanın 76 ncı maddesi ile Türk Ceza Kanunu dışındaki kanunlarda bir hak yoksunluğuna neden olan mahkûmiyetler bakımından kaydın arşive alınma koşullarının oluştuğu tarihten itibaren;
1. Yasaklanmış hakların geri verilmesi kararı alınması koşuluyla onbeş yıl geçmesiyle,
2. Yasaklanmış hakların geri verilmesi kararı alınması koşulu aranmaksızın otuz yıl geçmesiyle,
c) Diğer mahkûmiyetler bakımından kaydın arşive alınma koşullarının oluştuğu tarihten itibaren beş yıl geçmesiyle,
tamamen silinir.
(2) Fiilin kanunla suç olmaktan çıkarılması halinde, bu suçtan mahkûmiyete ilişkin adlî sicil ve arşiv kayıtları, talep aranmaksızın tamamen silinir.
(3) Kanun yararına bozma veya yargılamanın yenilenmesi sonucunda verilen beraat veya ceza verilmesine yer olmadığı kararının kesinleşmesi halinde, önceki mahkûmiyet kararına ilişkin adlî sicil ve arşiv kaydı tamamen silinir.
(4) (Ek: 24/11/2016-6763/40 md.) Akıl hastalığı nedeniyle hükmedilen güvenlik tedbirlerine ilişkin kayıtlar, infazının tamamlanmasıyla tamamen silinir.”
Hükmü amirdir. Yine 25929 sayılı Adli Sicil Yönetmeliği’nin Adli sicil ve arşiv bilgilerinin silinmesi başlıklı 11 ve 13. Maddesinde adli sicil arşiv kaydının re’sen silineceği haller belirtilmiştir.
Buna göre adli sicil kaydı şu durum ve koşullarda silinebilir:
- Ceza ve güvenlik tedbirinin infazı tamamlanmışsa, adli sicil kaydı infazın tamamlanmasıyla kendiliğinden silinmelidir. İnfazın tamamlanmasından kastedilen ceza hapis cezasıysa bihakkın tahliye tarihi veya denetim süresinin son bulduğu tarih, ceza adli para cezası ise adli para cezasının ödendiği tarih veya tazyik hapsine çevrilmişse cezaevi çıkış tarihidir. Örneğin; 4 yıllık kesinleşen ceza için 01.01.2015 tarihinde cezaevine giren kişinin adli sicil kaydı (sabıka kaydı) 01.01.2019 tarihinden sonraki gün silinebilir hale gelecektir.
- Yine ceza mahkumiyetini tamamen ortadan kaldıran şikayetten vazgeçme veya etkin pişmanlık halinde adli sicil kaydı silinecektir.
- Ceza zamanaşımının dolması veya genel af veya kişinin ölümü halinde de adli sicil kaydı silinir.
Adli sicil arşiv kaydı da yine belli koşulların gerçekleşmesi halinde silinebilecektir. Bu durumda;
- Kural olarak hükümlüye ait adli sicil kaydı cezanın infaz edilmesinden sonra silinerek arşiv kaydına alınmaktadır ve arşive alınmasının üzerinden 5 yıl geçmesinden itibaren de silinmektedir.
- Arşiv kaydına alınan mahkumiyet hükmü, Türk Ceza Kanunu dışındaki kanunların ceza mahkumiyetine bağladığı hak yoksunluklarına neden olan bir mahkumiyet ise, cezanın infazından sonra hükümlünün başvurusu ile mahkeme tarafından Memnu Hakların İadesi (Yasaklı Hakların İadesi) kararı verilmişse kaydın arşive alınma koşullarının oluştuğu tarihten itibaren 15 yıl geçmesiyle arşiv kaydı silinir. Memnu Hakların İadesi (Yasaklı Hakların İadesi) kararı alınmamışsa kaydın arşive alınma koşullarının oluştuğu tarihten itibaren 30 yıl geçmesiyle arşiv kaydı silinir. Bu düzenleme gereği ceza mahkumiyetlerinin büyük bir kısmı 15 yıl veya 30 yıl süresince arşiv kaydında kalmaktadır.
- Yine hükümlünün ölmesi, fiilin suç olmaktan çıkması gibi nedenlerle de arşiv kaydı silinmektedir.
Koşullar gerçekleştiğinde dilekçe ile Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü’ne başvuru yapılması gerekmektedir. Uygulamada adli sicil kaydı ile adli sicil arşiv kaydının silinmesi ile ilgili mağduriyetler oluştuğundan hükümlünün hukuki durumunun bir ceza avukatı ile görüşülerek bu yönde atılacak adımlarda hukuki destek alınması yaşanacak hak kayıplarının önüne geçecektir. Bu husustaki sorularınız ve deneyimlerimiz ile ilgili daha detaylı bilgi almak için https://esyhukuk.com/iletisim/ iletişime geçebilir, info@esyhukuk.com adresimize e-posta gönderebilir ya da 0552 502 80 27 numaralı hattımızdan bizlere ulaşabilirsiniz. Diğer makalelerimiz için https://esyhukuk.com/makaleler/ ziyaret edebilirsiniz.
