İşçinin SGK Primini Kim Öder

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), çalışanların emeklilik, sağlık ve diğer sosyal haklarının güvence altına alınması amacıyla kurulmuştur. SGK primleri, bu güvenceyi sağlamak için hem işverenlerin hem de çalışanların belirli oranlarda ödediği zorunlu katkılardır. Bu yazıda, “İşçinin SGK primini kim öder, SGK prim ödeme zamanı, 30 günlük sigorta primi ne kadar ve 4-A sigortalıların sigorta primleri en son ne zaman ödenir” konularını detaylı bir şekilde ele alacağız.

İşçinin SGK Primini Kim Öder?

SGK primleri, işçi ve işveren arasında paylaştırılarak ödenir. 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na göre, çalışanların sigorta primleri üç ana bileşenden oluşur:

1. İşçi Payı: Çalışanın brüt maaşından kesilen tutardır.
2. İşveren Payı: İşverenin çalışan için ödediği katkıdır.
3. Devlet Katkısı: Bazı durumlarda devlet, prim yükünü azaltmak için işveren katkısına destek sağlar.

Ödeme Oranları

SGK prim oranları, brüt maaş üzerinden hesaplanır ve şu şekilde dağıtılır:

• Kısa Vadeli Sigorta Kolları (İş Kazası ve Meslek Hastalığı): %2 (Tamamını işveren öder).
• Malullük, Yaşlılık ve Ölüm Sigortası: Toplam %20
  • İşçi payı: %9
  • İşveren payı: %11
• Genel Sağlık Sigortası (GSS): Toplam %12,5
  • İşçi payı: %5
  • İşveren payı: %7,5
• İşsizlik Sigortası: Toplam %3
  • İşçi payı: %1
  • İşveren payı: %2

Örnek Hesaplama:
5.000 TL brüt maaş alan bir çalışan için prim oranları şu şekilde ödenir:

• İşçi Payı: 5.000 TL x (%9 + %5 + %1) = 750 TL
• İşveren Payı: 5.000 TL x (%11 + %7,5 + %2) = 1.025 TL
  Bu durumda SGK’ya toplamda 1.775 TL prim yatırılır.

SGK Prim Ödeme Zamanı

SGK primleri, işverenler tarafından her ay düzenli olarak ödenmelidir. Kanunen belirlenen bu ödeme tarihlerinin amacı, çalışanların sosyal güvenlik haklarını sürekli ve kesintisiz bir şekilde sağlamaktır.

Ödeme Tarihleri

1. Aylık Prim Hizmet Bildirgesi Verme Tarihi: İşverenler, her ay çalıştırdıkları işçilere ait sigorta primlerini bildirmek zorundadır. Bu bildiri, takip eden ayın 23. günü saat 23:59’a kadar SGK sistemine girilmelidir.
2. Prim Ödeme Süresi: SGK primleri, bildirimin yapıldığı ayın sonuna kadar ödenmelidir. Örneğin, Kasım ayına ait primler en geç 31 Aralık tarihine kadar ödenmelidir.

Gecikme Durumunda Ne Olur?

SGK primleri zamanında ödenmediğinde işveren şu yaptırımlarla karşılaşabilir:

• Gecikme Zammı: Günlük olarak işleyen faiz uygulanır.
• İdari Para Cezası: Eksik veya geç bildirilen primler için ceza kesilir.
• Prim Borcu Sebebiyle İşçi Haklarının Kaybı: Çalışanlar, prim eksikliği nedeniyle sağlık hizmetlerinden yararlanamayabilir veya emeklilik hakları gecikebilir.

30 Günlük Sigorta Primi Ne Kadar?

SGK prim miktarı, çalışanın brüt maaşı üzerinden hesaplanır. Türkiye’de sigorta prim oranları sabit olsa da prim tutarları çalışanın maaşına bağlı olarak değişir. 2024 yılı itibarıyla asgari ücret üzerinden bir hesaplama yapalım:

2024 Asgari Ücret

Brüt Asgari Ücret: 20,002.50 TL

Asgari Ücretli Çalışanın SGK Primi:

• İşçi Payı: 20,002.50 TL x (%9 + %5 + %1) = 3.000 TL
• İşveren Payı: 20,002.50 TL x (%11 + %7,5 + %2) = 4.100 TL
  Toplam: 7.100 TL

Dolayısıyla, 30 günlük sigorta primi asgari ücretli bir çalışan için toplamda 7.100 TL’dir.

Daha Yüksek Maaşlar İçin Örnek

25.000 TL brüt maaş için toplam SGK primi: 8.875 TL

Prim miktarını etkileyen unsurlar arasında maaş dışında, sektör ve tehlike sınıfı da bulunmaktadır. Örneğin, inşaat sektöründeki işçiler için “Kısa Vadeli Sigorta” prim oranı daha yüksektir.

Maaşınızın yüksek olmasına rağmen sgk primlerinin az ödenmesi için düşük gösterilmesi durumunda neler yapabileceğiniz hakkındaki yazımızı da okuyabilirsiniz.

4-A Sigortalıların Sigorta Primleri En Son Ne Zaman Ödenir?

4-A sigortalılar (eski adıyla SSK’lılar), bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalı bireylerdir. Bu sigortalıların primleri işveren tarafından düzenli olarak SGK’ya bildirilir ve ödenir.

Ödeme Tarihi

4-A kapsamındaki çalışanların primleri, işveren tarafından her ayın sonunda ödenmek zorundadır. Aylık prim ve hizmet belgeleri her ayın 23. gününe kadar SGK’ya iletilmeli, prim ödemesi ise ayın son iş gününe kadar yapılmalıdır.

Örnek Ödeme Takvimi

• Ocak 2024 Primleri: En geç 29 Şubat 2024 tarihinde ödenmelidir.
• Şubat 2024 Primleri: En geç 31 Mart 2024 tarihinde ödenmelidir.

Gecikme ve Yaptırımlar

İşverenin prim ödemelerini geciktirmesi durumunda SGK, hem işverene cezai işlem uygulayabilir hem de çalışanların sosyal güvenlik haklarının aksamasına neden olabilir. Bu durumda:

• Gecikme zammı uygulanır.
• Çalışanlar sağlık hizmetlerinden yararlanamayabilir.
• Çalışanın emeklilik süresi uzayabilir.

SGK Primlerinin Önemi

SGK primlerinin düzenli ve tam yatırılması, hem çalışanlar hem de işverenler açısından büyük önem taşır.

1. Çalışanlar İçin Önemi:
   • Sağlık hizmetlerinden yararlanmak için gerekli bir koşuldur.
   • Emeklilik hakkının kazanılması prim gün sayısına bağlıdır.
   • Kıdem ve ihbar tazminatları primlere göre hesaplanır.
2. İşverenler İçin Önemi:
   • SGK primlerini düzenli ödemek, işverenin hukuki yükümlülüğüdür.
   • Eksik prim yatırmak, ağır idari cezalarla sonuçlanabilir.
   • İşverenin SGK borcu varsa kamu ihalelerine katılması veya teşviklerden yararlanması engellenir.

SGK Primleri İle İlgili Sıkça Sorulan Sorular

İşçinin SGK primlerini kim öder?

SGK primlerini hem işveren hem de çalışan öder. Primlerin büyük kısmını işveren karşılar.

2. SGK prim ödeme zamanı nedir?

Primler, her ayın sonuna kadar SGK’ya yatırılmalıdır. Aylık prim hizmet bildirgesi ise ayın 23’üne kadar verilmelidir.

3. 30 günlük sigorta primi ne kadar?

30 günlük sigorta primi, çalışanın brüt maaşı üzerinden hesaplanır. 2024 asgari ücretine göre 7.100 TL’dir.

4. 4-A sigortalıların primleri en son ne zaman ödenir?

4-A sigortalılar için primler, çalışılan ayı takip eden ayın son iş gününe kadar ödenmelidir.

SGK primleri, çalışanların sosyal haklarını güvence altına almak için büyük önem taşır. İşverenler prim ödemelerini zamanında yaparak hem çalışanlarının haklarını korumalı hem de yasal yükümlülüklerini yerine getirmelidir. Çalışanlar ise sigorta primlerinin düzenli olarak yatırıldığını kontrol etmeli ve olası sorunlarda SGK’ya başvurmalıdır.

UYARI: İşbu yazı içerisinde yer alan değerlendirmeler ve bilgiler hukuki tavsiye niteliği teşkil etmemekte olup yasal mevzuatta ve içtihatlarda yapılacak değişiklikler kapsamında güncel olmayabilir. Bu içerikten dolayı herhangi bir şekilde Erbay & Saral & Yelkenkaya Avukatlık Ofisi’ne sorumluluk yükletilmesi mümkün değildir. Bu yazı kapsamındaki soru ve sorunlarınız bakımından hukuki danışmanlık almanız tavsiye edilmektedir.